Burle Marx, bugün bildiğimiz tropik peyzajı yarattı ama bunu yaparak aynı zamanda daha önemli bir şey daha yaptı.

 

Larry Rohter anlatıyor: “Brezilya, ormanları, egzotik bitkileri, ilginç çiçek ve ağaçlarıyla bir bütündür. Ancak peyzaj mimarı Roberto Burle Marx gelip bu ülkenin canlı florasını evcilleştirip şekillendirene kadar, buranın yerlileri, arka bahçelerinin doğal güzelliklerini küçümserlerdi. Burle Marx’ın yüzüncü doğum günü şerefine Rio de Janeiro Paço Imperial Müzesi, onun eserlerini ağırlayan bir sergi düzenledi.

 

Roberto Burle Marx

 

Rio de Janeiro’da Roberto Burle Marx tarafından tasarlanmış eski hükümet binasının teras bahçesi

Sergi küratörü Lauro Cavalcanti: “Burle Marx, bugün bildiğimiz tropik peyzajı yarattı ama bunu yaparak aynı zamanda daha önemli bir şey daha yaptı. Yerli bitkileri artistik öncülüğün, özellikle de kübizm ile soyutlamanın estetik prensiplerine göre yerleştirerek, uluslar arası peyzaj tasarımına yeni ve modern bir gramer yarattı.”

 

Burle Marx’ın Rio sahillerinden biri olan Copacabana’daki kaldırımı

Sergi, tanınmış peyzaj tasarım projelerinin ölçekli modelleri ve çizimlerinin yanı sıra resimleri, çizimleri, heykelleri, duvar halıları, mücevherleri ve tiyatro için hazırladığı setleri ve kostümlerinin de bulunduğu yaklaşık 100 eseri yer alıyor. Serginin amacı, onun tek bir alanda yaptığı çalışmaların nasıl olup da diğer alanları etkileyebildiğini göstermek.

 

Paço Imperial Müzesi’ndeki Burle Marx duvar halılarından biri

Burle Marx kendini her şeyden önce bir ressam olarak tanımlardı. Bir yazısında belirttiği gibi onun için peyzaj tasarımı ancak “resimlerini daha az geleneksel malzemelerle organize etmek ve birleştirmek için bulduğu bir yöntem”di.

 

Paço Imperial’de kumaş üzerine çizimleri

Burle Marx, daha Almanya’da Weimar Cumhuriyeti döneminde resim eğitimi aldığı sıralarda Brezilyalıların vazgeçtiği kısa boylu bitki yetiştiriciliğinin farklılığını fark etmişti.

 

Duvar halılarından başka bir örnek

Bir peyzaj mimarı olarak Burle Marx, özellikle Rio’daki heyecan verici projeleriyle tanınır. Kentin en büyük parkı olan kıyıdaki Aterro do Flamengo, ilk dönemlerinin simgesel eserlerinden biridir.

 

Copacaban’nın ünlü plajı boyunca devam eden renkli soyut taş mozaikleri ile yaptığı kaldırımların ötesine ise hiç bir şey geçemez. Tepeden bakıldığında, Burle Marx sanki 4 mil uzunluğunda bir tuvale resim yapmış gibi gözükür.

 

 

Virginia Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dekanı Karen van Lengen, geçen 10 yılda Burle Marx’ın Amerikalı peyzaj mimarları için bir “süper kahraman” haline geldiğini belirtiyor. “Sadece bir sanatçı olarak kullandığı müthiş teknik becerisi ile değil, aynı zamanda da bitki topluluklarına ve onların çevreleriyle ilişkilerine gösterdiği özenle büyük bir saygı kazanmış durumda.”

 

Aterro do Flamengo’dan bir görüntü

Burle Marx’ın diğer eserlerinden seçmeler:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kaynak: New York Times, Land Living
Derleme: Mimdap