Dekoratif özellikleri ile peyzaj uygulamalarında, tohumları (çam fıstığı) ile tarımda ve endüstri de, kozalakları da yakacak olarak kullanılabiliyor

Fıstık çamı kozalakları da değerli !..

İzmir Orman Bölge Müdürlüğü Bergama Orman İşletme Müdürlüğüne bağlı Kozak Orman İşletme Şefliği, Yörede üretilen bir makine ile ayrıştırılan fıstıkçamı kozalak parçalarını şeflik binasının ısıtılmasında kullanıyor.

Kozak Orman İşletme Şefliği’nin genel alanı 27.853 Ha. olup devlet ormanı 4467,1 Ha’dır.23.385,9 Ha.saha orman sınırları dışında  bulunmakta olup bunun 16.000 hektarını tapulu arazilerdeki fıstıkçamlıkları oluşturmakta, 7.385,9 Ha.sahada yerleşim yerleri ve tarlaları kapsamaktadır.Devlet ormanı sınırları içinde  498,4 Ha. saf olarak 183,6 Ha.kızılçam ile karışım yapan fıstıkçamı ormanları bulunmaktadır.Son 15 yıl içinde bozuk orman arazilerinin köy tüzel kişiliklerine özel ağaçlandırma izni ile verilip ağaçlandırılması sonucu 655,3 Ha.saha  fıstıkçamı ile ağaçlandırılmıştır.Buna göre özel mülkiyette ve devlet ormanındaki arazilerde toplam 17.337,3 Ha fıstıkçamı  bulunmakta olup yöre halkının birinci geçim kaynağı fıstıkçamı üretimi ve bunun oluşturduğu yan kollardaki diğer çalışma alanlarıdır.

 

Fıstıkçamı ağacının kozalağı yörede aralık, ocak,şubat,mart ayları içinde toplanıp köylerde ev bahçelerinde üzerleri çam dalları ile kapatılarak yada havadar depolarda haziran ayına kadar saklanmakta.Haziran ayından itibaren fıstıkçamı kozalakları harman yerlerine serilerek güneşin etkisiyle doğal olarak açılması sağlanmakta.

 

Daha sonra açılmış olan kozalaklar yöre halkı tarafından geliştirilen ve traktörün arka mili vasıtası ile güç alıp çalışan makinelere fıstıkçamı tohumunun ( yöresel ismi “küner” ) ayrılması için atılır ve iki çıkışı olan makinenin bir tarafından fıstıkçamı tohumu (küner) diğer tarafından kozalak parçaları elde edilir. Yöresel olarak bu kozalak parçalarına da “kıpçık” denilmektedir ve ısınmak için sobalarda yada ekmek fırınlarında  yakıt olarak kullanılmaktadır.

 

İşletme Şefliği binası  1958 yılında yapılmış olup kışları soba kurularak ısıtılmakta idi; İşletme Şefi Zafer SELBİK tarafından 2005 yılında Şeflik binasında yapılan  tadilat ile binaya kalorifer tesisatı döşetildi. İşletme Şefi “Yörede fıstıkçamı üretimi artığı olarak çıkan ve çok miktarda bulunan kozalak parçalarının (kıpçığın) kalorifer yakıtı olarak kullanabilecek bir kalorifer  kazanı yaptırılarak işletme şefliğinde kullanılmaya başlandı.  Kalorifer kazanının yakıt deposuna her gün bir sefer kıpcık (kozalak parçaları) doldurulmaktadır. İstenilen ısıya ulaşmak ve ısının devamını sağlamak için termostat ve zaman röleleri ile yakıt sürme, yakıt besleme zaman ayarları ve fan ayarları bir sefer yapıldıktan sonra kazan otomatik olarak çalışmakta başında her hangi bir işçi gerektirmeden ısıtmayı sağlamaktadır. Mesai saatleri içinde hava şartlarına bağlı olarak günlük  30-50 Kg  kıpçık yakılmakta, yıllık olarak ortalama  6-7 ton kıpçık (kozalak parçaları) tüketilmektedir. Kazanda tam yanma sağlandığında son derece az duman çıkmakta, az miktarda kül oluşmakta  ve temiz bir ortam sağlamaktadır.” dedi.

 

İşletme Şefi Zafer SELBİK, yaz aylarında tapulu arazilerdeki fıstıkçamlıklarından yada devlet ormanında bulunup tarife bedeli ile köylülere satılan fıstıkçamı kozaklarının artıklarının geri teslim edilmesi koşulu ile köylülerden geri dönüşümünün sağlandığını ve kozalak artıklarının kışın Şeflik Binasının ısıtılmasında kullandıklarını belirtti.